Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ ενσωματώνουν τη σκίαση ως βασικό εργαλείο για την παθητική ψύξη και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Σημαντικά βήματα προς την αναγνώριση της ηλιακής σκίασης ως ουσιώδους παράγοντα ενεργειακής απόδοσης και προστασίας από την κλιματική αλλαγή έκανε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σε σειρά κατευθυντήριων γραμμών που αναμένεται να δημοσιευτούν, περιλαμβάνεται η πρόβλεψη για αξιοποίηση της σκίασης τόσο στον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης όσο και στον σχεδιασμό παρεμβάσεων ανακαίνισης.
Η παρουσίαση των νέων οδηγιών έγινε από την Ann Van Eycken, Γενική Γραμματέα, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σκίασης (ES-SO) που διεξήχθη στη Βαρκελώνη και επικεντρώθηκε στην εφαρμογή της αναθεωρημένης Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EPBD).
Τρεις βασικές κατευθυντήριες γραμμές
1. Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τις ακραίες καιρικές συνθήκες (Άρθρα 7 & 8 της EPBD)
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά τη χρήση παθητικών μεθόδων, όπως η ηλιακή σκίαση, πριν από κάθε ενεργητικό σύστημα ψύξης. Στόχος είναι η αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων, όπως οι καύσωνες, και η διασφάλιση της ποιότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος των κτιρίων. Η σκίαση αναγνωρίζεται ως εργαλείο για τη μείωση του ψυκτικού φορτίου και της θερμικής καταπόνησης.
2. Υπολογισμός ενεργειακής απόδοσης παραθύρων – Το νέο «ενεργειακό ισοζύγιο» (Άρθρο 4 της EPBD)
Η Επιτροπή εισάγει την έννοια του ενεργειακού ισοζυγίου των παραθύρων, συνδυάζοντας τις τιμές θερμοπερατότητας (U-value) και ηλιακής διαπερατότητας (g-value). Στη μεθοδολογία πλέον ενσωματώνονται παράγοντες όπως ο τύπος υαλοπινάκων, η παρουσία σκίασης, ο φυσικός φωτισμός και ο νυχτερινός αερισμός. Η προσέγγιση αυτή προβλέπεται να ενσωματώνεται και στην έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης, δίνοντας έμφαση στη συνδυασμένη χρήση σκίασης και ενεργειακών υαλοπινάκων για βελτιστοποίηση της απόδοσης.
3. Πλαίσιο βέλτιστου κόστους με νέες μεταβλητές
Η Επιτροπή επαναξιολογεί το πλαίσιο βέλτιστου κόστους, λαμβάνοντας πλέον υπόψη όχι μόνο την ενεργειακή εξοικονόμηση αλλά και παράγοντες όπως οι κλιματικές προβλέψεις, οι επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον, καθώς και το κόστος διαχείρισης αποβλήτων. Η σκίαση αναγνωρίζεται ως επιλέξιμη παρέμβαση εξοικονόμησης ενέργειας, ενισχύοντας τη θέση του κλάδου στη χρηματοδότηση ανακαινίσεων.
Μελέτη EURIMA: Νέα δεδομένα και ευκαιρίες για τον κλάδο σκίασης
Μια πρόσφατη μελέτη του BPIE για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Μόνωσης (EURIMA) έδειξε πως τα πολλαπλά οφέλη των παρεμβάσεων –όπως η αυξημένη παραγωγικότητα και η μείωση της ενεργειακής φτώχειας– μπορούν να ενισχύσουν τη χρηματοδοτική ελκυστικότητα έργων όπως η εγκατάσταση σκίασης. Για παράδειγμα, μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας κατά 1°C οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας κατά 3,6%. Τα πολλαπλά οφέλη θα μπορούσαν, υπό κρατική υποστήριξη, να αποτιμηθούν οικονομικά, διευρύνοντας τις δυνατότητες δανεισμού για ιδιοκτήτες.
Εστίαση στη θερινή ενεργειακή φτώχεια
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνει αυξημένο ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση της θερινής ενεργειακής φτώχειας. Η πρόσφατη έκθεση της Marine Cornelis (Next Energy Consumer) προτείνει τη σκίαση ως βασική παθητική παρέμβαση, κάνοντας αναφορά και στις καλές πρακτικές της Γαλλίας, όπου η ηλιακή προστασία (όπως τα εξωτερικά στόρια) θεωρείται πλέον αναγκαία για τις καλοκαιρινές προσαρμογές των κατοικιών.
Διεθνείς πρωτοβουλίες και συνεργασίες
Στο διεθνές επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οργανισμοί όπως το ES-SO συμμετέχουν ενεργά στις δράσεις του UNEP Global Alliance for Buildings and Construction. Η σκίαση προβάλλεται ως ουσιαστικό εργαλείο για την παθητική ψύξη και την ανθεκτικότητα των κτιρίων, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο των προσπαθειών αντιμετώπισης της ακραίας ζέστης και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Το σχόλιο του κ. Γιώργου Παπαμιχαήλ, Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Σκίασης (ΣΕΕΣ) για τα πεπραγμένα της συνέλευσης του ES-SO στη Βαρκελώνη
Όσον αφορά στην αποτίμηση της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Σκίασης, στη γενική συνέλευση του ES-SO στη Βαρκελώνη, είχαμε φέτος και νέες συμμετοχές από συνδέσμους και εταιρείες στην Αυστραλία, τη Νότια Κορέα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, οπότε διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο το πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας σε περισσότερες χώρες.
Στη Βαρκελώνη συζητήθηκαν πολλά και κυρίως η επιρροή της Παγκόσμιας Ημέρας Σκίασης, η πορεία της αγοράς σκίασης, αλλά και ένα πολύ σημαντικό στοιχείο: Στην καινούργια οδηγία που αναφέρεται στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ενσωματώσει μια ισχυρή σύσταση (όχι υποχρεωτικότητα), ώστε στα κτίρια κατοικιών που προορίζονται για μικρή ή μεσαία ανακαίνιση να μπαίνει από τον ενεργειακό μηχανικό και τον ιδιοκτήτη σε προτεραιότητα η επιλογή της εξωτερικής σκίασης αντί η αντικατάσταση κουφωμάτων και υαλοπινάκων. Θεωρούν ότι είναι πιο άμεσο, πιο οικονομικό και ότι έχει πιο καλά αποτελέσματα. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική απόφαση που σίγουρα θα ευνοήσει την αγορά της σκίασης.