Από μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση το 1967, η LAMDA ΛΕΒΕΝΤΗΣ Α.Β.Ε.Ε. έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους κατασκευαστές συστημάτων σκίασης στην Ελλάδα. Με αφετηρία το όραμα για ποιοτικές λύσεις και με οδηγό την αφοσίωση τριών διαδοχικών γενεών, η εταιρεία συνεχίζει να θέτει τον πήχη ψηλά στον τομέα της εξωτερικής σκίασης. Με δύο σύγχρονα εργοστάσια και διαρκή επένδυση στην καινοτομία, η LAMDA προσφέρει προϊόντα που συνδυάζουν λειτουργικότητα, αισθητική και μακροχρόνια αντοχή.

Τιμώντας την ιστορία της και κοιτάζοντας σταθερά προς το μέλλον, παραμένει προσηλωμένη στη δημιουργία χώρων που αναβαθμίζουν την καθημερινότητα. Με σύνθημα «Expand your Outdoors», η εταιρεία μεταμορφώνει εξωτερικούς χώρους κατοικιών και επαγγελματικών εγκαταστάσεων σε καλαίσθητα και άνετα περιβάλλοντα, παραμένοντας πάντα πιστή στην ποιότητα και την εξέλιξη.

Η LAMDA συμπληρώνει σχεδόν 60 χρόνια πορείας. Ποια είναι τα ορόσημα της ιστορίας της;

Ιδρύθηκε το 1967. Ξεκίνησε ο παππούς μου, μετά ενσωματώθηκε ο πατέρας κι ο θείος μου. Το 2015, μετά τις σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και τη στρατιωτική θητεία, μπήκα εγώ. Μιλάμε για μία αμιγώς οικογενειακή επιχείρηση, τόσο σε διαχείριση όσο και ιδιοκτησία. Το 2000 ήταν καθοριστικό γιατί αγοράσαμε αυτό το οικόπεδο. Το 2004 έγινε η μετακόμιση, γιατί παλαιότερα ήμασταν στον Βοτανικό. Επίσης, από άποψη κινήσεων, το βήμα της δημιουργίας του δεύτερου εργοστασίου, με τον χώρο παραγωγής, και φυσικά η εκκίνηση των εξαγωγών. Πλέον το περίπου 40% του τζίρου μας είναι από εκεί. Είναι 64 χώρες που έχουμε τακτική συνεργασία παγκοσμίως. Πιο κοντινά είναι τα Βαλκάνια και η Κύπρος, πιο μακρινή η Βραζιλία.

Πώς έχει συμβάλει η μετάβαση από γενιά σε γενιά στη διαμόρφωση της φιλοσοφίας και των αξιών;

Ο παππούς έλεγε: «Καλύτερα να μη φας εσύ, από το να μην πληρώσεις τον εργαζόμενο» και «Άμα κάποτε είσαι στενά και δεν μπορείς να πληρώσεις προμηθευτή, να απαντήσεις στο τηλέφωνο και να του το πεις, μην κρύβεσαι». Όλα αυτά φιλοσοφία είναι. Επιπλέον, πιστεύουμε στο customer support, να είσαι εκεί, να βοηθήσεις στο πρόβλημα. Από τους βασικούς λόγους εξέλιξής μας είναι ότι ήμασταν δίπλα στον πελάτη πάντα. Εκεί πλέον δένεσαι, υπάρχει προσωπική σχέση με τον πελάτη. Οι περισσότεροι στον κλάδο δουλεύουν έτσι. Υπάρχουν προσωπικές γνωριμίες ή δημιουργούνται φιλίες. Έχω επαφή με κάποια άτομα τα οποία έχουν συνεργαστεί με τον παππού μου.

Πόσοι απασχολούνται στην εταιρεία; Μίλησέ μας και για την έλευση του ξαδέρφου σου.

Περίπου 120 άτομα είμαστε. Από την οικογένεια, φέτος μπήκε κι ο ξάδερφός μου, τελειώνοντας το πανεπιστήμιο. Διακρίνω μια αντιστοιχία με τον πατέρα και τον θείο μου στο παρελθόν, αυτό περίπου συμβαίνει τώρα με εμένα και τον ξάδερφό μου. Βέβαια, έχουμε 8 χρόνια διαφορά, εγώ είμαι 33, ο Πάρης είναι 25. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα γιατί είναι και μία πλάτη που ξέρεις ότι θα είναι εκεί και ένας απίστευτα ικανός συνέταιρος.

Η δημιουργία του δεύτερου εργοστασίου ήταν ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο ή περισσότερο ανάγκη;

Ήταν αναγκαίο αλλά και όραμα. Όταν φτάσαμε στο peak της παραγωγικής μας δυνατότητας, πριν 4-5 χρόνια έγινε μια συζήτηση κατά πόσο θέλουμε να προχωρήσουμε. Μας βοήθησε πάρα πολύ όταν πήραμε τον χώρο, είχαμε την ευκαιρία να τον στήσουμε εξαρχής. Η δουλειά μας χωρίζεται σε δύο άξονες. Ο ένας αφορά τα εξαρτήματα και την πιο βαριά παραγωγή, που υπήρχε και θα μείνει εδώ, ο δεύτερος αφορά τη συναρμολόγηση και ό,τι χρειάζεται για να τελειοποιηθεί ένα σύστημα, που είναι τα custom orders ουσιαστικά. Όλα αυτά έχουν πάει στον άλλο χώρο. Εκεί ο χώρος είναι γύρω στα 1800 τ.μ. Κάναμε μία ροή παραγωγής.

Επίσης, είμαστε αρκετά καθετοποιημένοι. Όλο το κομμάτι της χύτευσης το κάνουμε εδώ, του βαψίματος, των κατεργασιών… Κάνουμε ελάχιστα πράγματα έξω, που ναι μεν είναι πονοκέφαλος, αλλά σου δίνει και ευελιξία. Το χυτήριο είναι τρομερό πλεονέκτημα και εμείς το είχαμε από παλιά. Η εταιρεία είχε ξεκινήσει όταν είχε αγοράσει ο παππούς μία χυτόπρεσσα.

Πότε εκκινεί αυτή η δυναμική στην παραγωγή;

Μπορείς να κάνεις growth ως οικογενειακή επιχείρηση. Διαφωνώ όταν λένε πως πρέπει να είναι τελείως corporate ένα περιβάλλον για να πραγματοποιηθεί κάτι παραπάνω. Μπορείς να κάνεις growth, όχι όμως με τόσο γρήγορους ρυθμούς. Εμείς δεν χρειάζεται να κάνουμε άλματα. Στο παρελθόν υπήρχε ένας προσωποκεντρικός συγκεντρωτισμός. Και ο πατέρας και ο θείος μου ξέρουν ότι αυτός ο συγκεντρωτισμός δημιουργεί ταβάνι στην εταιρεία και βοήθησαν, επίσης, πολύ στη δημιουργία της τωρινής δυναμικής που ξεκίνησε με τον ερχομό μου στην εταιρεία και ενισχύθηκε με τον ερχομό του ξαδέρφου μου πριν λίγο καιρό.

Σε ποιους τομείς εντοπίζετε τη μεγαλύτερη διαφορά;

Από άποψη χρόνου παρατηρώ διαφορά, ειδικά με τις εξαγωγές. Καταφέραμε σε έντονες παραγωγικές περιόδους και παραγγελιοληψίας, να μην υπερβαίνουμε τον 1 μήνα παράδοσης. Αυτό στην Ελλάδα το θεωρούμε δεδομένο, στο εξωτερικό δεν είναι. Για το custom, δεν μπορούμε κάποια πράγματα να τα κάνουμε stock. Έρχεται order by order. Πρέπει να έχεις τα καλύτερα μηχανήματα κι εξαρτήματα, με μια λέξη: «αυτοματισμός». Μεγάλη διαφορά σ’ εμάς έκανε όταν είχαμε πάρει το πρώτο αυτόματο κέντρο κατεργασίας, που πλέον έχουμε πέντε, και ένα ακόμη μεγάλο βήμα ήταν πριν 1, 5 χρόνο που πήραμε έναν ρομποτικό βραχίονα που κάνει μία συγκεκριμένη δουλειά. Έχουμε περιοριστεί στον έναν βραχίονα, γιατί θέλουμε να μάθουμε κιόλας πάνω σ’ αυτό, για να υπάρχει ευελιξία εσωτερική.

Ποια καινοτόμα συστήματα σκίασης προσφέρετε;

Η καινοτομία έχει στραφεί προς τις βιοκλιματικές πέργκολες. Και στις πέργκολες υπάρχουνε καινοτομίες, όπως ένα σύστημα που λέγεται flat, που τοποθετείται ευθεία, χωρίς καμία ρήση, γιατί υπάρχουν εσωτερικές ρήσεις, και προτιμάται πολύ και αυτό λύνει ένα μόνιμο πρόβλημα με το κομμάτι της σκίασης, για τους αρχιτέκτονες – μηχανικούς, που είναι η κλίση. Προτιμούν το ευθύγραμμο που είναι πιο όμορφο στο μάτι. Κάποια συστήματα κάνουνε κίνηση μόνο περιστροφική, κάποια κάνουνε και κίνηση και μαζεύουνε πίσω για ολόκληρο άνοιγμα. Kαι το δικό μας τμήμα R&D, με βιοκλιματική ασχολείται. Διαθέτουμε πλήρη γκάμα, από το μικρό εξάρτημα μέχρι το πιο μεγάλο και δύσκολο σύστημα, και όλα τα ενδιάμεσα: απλές τέντες, κάθετα, συστήματα με γυαλιά, κασετίνες κλπ. Σε επίπεδο προϊόντος, όποιος έχει απευθυνθεί σε εμάς έχει εξυπηρετηθεί.

Τι φαίνεται να προτιμάει η ελληνική αγορά;

Πάντα υπάρχει το κομμάτι της κλασικής τέντας που είναι περισσότερο σε residential, στο σπίτι, στο μπαλκόνι. Εδώ έχει, επίσης, μπει πολύ η πέργκολα, τα τελευταία χρόνια. Τώρα όσον αφορά το commercial, βάση παραμένουν οι πέργκολες ακόμη, είτε τύπου flat είτε μια απλή πέργκολα, και μετά βιοκλιματικές. Βεβαίως υπάρχουν βιοκλιματικές και σε residential, απλά επειδή υπάρχει σημαντική διαφορά κόστους, είναι περιορισμένος κι ο αριθμός των συστημάτων για το σπίτι.

Τι κάνετε σε επίπεδο εξωστρέφειας;

Δυστυχώς, δεν υπάρχει έκθεση σκίασης στην Ελλάδα. Δεν είμαστε ένας κλάδος που μπορεί να υποστηρίξει εύκολα τουλάχιστον μια αμιγώς κλαδική έκθεση, γιατί έχουμε περιορισμένο αριθμό εταιρειών. Αν υπήρχε όμως θα ήμασταν εκεί! Είμαστε εκθέτες στο εξωτερικό. Φέτος θα πάμε στο Μιλάνο, στη «Made», και Κωνσταντινούπολη στην «R+T». Συμμετέχουμε κατά περιόδους όμως και αλλού: στη «Big 5» στο Ντουμπάι, στη «Batimat» στο Παρίσι, στην «R+T» στη Στουτγκάρδη… Εξίσου σημαντικό, όταν κάνεις την πρώτη επαφή με κάποιον στο εξωτερικό, μετά πρέπει να καλλιεργήσεις μία προσωπική επαφή. Προσπαθώ να πηγαίνω σε όλους τους πελάτες μας στην Ελλάδα τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο και να κάνω αρκετά ταξίδια στο εξωτερικό. Από άλλη άποψη εξωστρέφειας, είναι κι η δημιουργία του Συνδέσμου. Έχουμε βρεθεί όλοι οι -πρακτικά- ανταγωνιστές, για μένα είναι τεράστιο επίτευγμα. Επίσης, με το περιοδικό «Sun&Shadow» επικοινωνούμε με επιτυχία στην ελληνική αγορά με καταχωρήσεις που κάνουμε, δελτία τύπου, παρουσιάσεις προιόντων είναι ένα δυνατό εργαλείο για την επικοινωνία μας στον κλάδο και την ευρύτερη τεχνικά αγορά.

Ποια η γνώμη σου για τον κλάδο γενικότερα;

Περάσαμε μία οικονομική κρίση, ο κλάδος άντεξε. Περάσαμε τον covid, ο κλάδος όχι απλά άντεξε, αλλά διέπρεψε! Κάθε χρόνο έχει δουλειά, δεν θα σε αφήσει ποτέ χωρίς. Μετά είναι και στη διακριτική ευχέρεια του κάθε επιχειρηματία και της κάθε εταιρείας τι μέρος από το συνολικό θα πάρει. Διαρκώς αυξάνεται, πανελλαδικώς ασχολούνται με αυτόν αρκετά άτομα παραγωγής, εμπορίας, τοποθέτησης, και κάνει μεγάλο τζίρο τον χρόνο. Διαρκώς δημιουργούνται προϊόντα.

Ποια πιστεύεις ότι θα είναι η εξέλιξη τα επόμενα χρόνια στους εξωτερικούς χώρους και τη σκίαση;

Οι εξωτερικοί χώροι είναι συνυφασμένοι με το τι σημαίνει σπίτι. Επειδή πλέον με την τεχνολογία είναι καθημερινή η τριβή, νομίζω ότι έχει γίνει ανάγκη να ξαναδημιουργηθεί μια επαφή με το «έξω».

Αυτό χρειάζεται κάποιες προδιαγραφές. Έστω ότι έχεις ένα σπίτι και μια αυλή, θες μια σκιά, θες να κάτσεις και να έχεις μια ασφάλεια, μια προστασία. Είναι μία πάρα πολύ καλή επένδυση πλέον, ειδικά και με κάποια συστήματα που μπορεί να έχουν ηλιακά πάνελ από πάνω. Είναι απαραίτητο, έτσι όπως έχει αλλάξει ο καιρός και καίει ο ήλιος.

Στην Ελλάδα το σύστημα σκίασης για μένα είναι απαραίτητο και για το wellbeing. Πάντα ήταν σημαντικό, αλλά μπορεί εμείς να μην το είχαμε τόσο στο μυαλό μας.