Μηδενικών εκπομπών θα πρέπει να είναι όλα τα καινούρια κτίρια από το 2030 και μετά, ενώ και όλα τα υφιστάμενα κτίσματα θα πρέπει να έχουν μετατραπεί σε μηδενικων εκπομπών έως το 2050.
Αυτοί είναι οι βασικοί όροι της καταρχήν συμφωνίας, στην οποία κατέληξε την τρίτη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφορικά με την πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τα νέα κτίρια αποφασίστηκε ότι:
- από το 2028 τα νέα κτίρια που ανήκουν σε δημόσιους φορείς θα είναι κτίρια μηδενικών εκπομπών
- από το 2030 όλα τα νέα κτίρια θα είναι κτίρια μηδενικών εκπομπών
Από τον γενικό κανόνα θα εξαιρούνται μόνο τα ιστορικά κτίρια, οι χώροι λατρείας, τα κτίρια που χρησιμοποιούνται για αμυντικούς σκοπούς, μεμονωμενα κτίρια μικρότερα των 50 τ.μ. καθώς επίσης και βιομηχανικές εγκαταστάσεις και αγροτικά κτίρια που δε χρησιμοποιούνται ως κατοικίες.
Η αναθεώρηση της οδηγίας κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική καθώς εκτιμάται ότι το κτιριακό απόθεμα:
- ευθύνεται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας και για το
- 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια, ενώ
- το 75% των υφιστάμενων κτιρίων κρίνονται ανεπαρκή με όρους ενεργειακής απόδοσης και απαιτούν ενεργειακή αναβάθμιση μεγάλης κλίμακας.
Το Συμβούλιο εκτιμά ότι τα πιο αποδοτικά κτίρια θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων, ενώ παράλληλα θα μειώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και θα περιστείλουν τα φαινόμενα ενεργειακής φτώχειας.
Για τα υφιστάμενα μη οικιστικά κτίρια τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης, με βάση τη χρήση πρωτογενούς ενέργειας. Ένα πρώτο όριο είναι να ανακαινιστεί το 15% των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις σε κάθε χώρα, και ένα δεύτερο όριο θα είναι η ανακαίνιση του 25% αυτών των κτιρίων.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να φέρουν όλα τα μη οικιστικά κτίρια κάτω από το όριο του 15% έως το 2030 και κάτω από το όριο του 25% έως το 2034.
Τα όρια θα καθοριστούν με βάση την ενεργειακή χρήση του εθνικού κτιριακού αποθέματος την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενδέχεται να διαφοροποιηθούν μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών κτιρίων.
Τα σπίτια
Για τα υπάρχοντα κτίρια κατοικιών, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης με βάση μια εθνική κατεύθυνση σύμφωνα με την προοδευτική ανακαίνιση του κτιριακού τους αποθέματος με στόχο τις μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Η πορεία μετάβασης για κάθε κτίριο θα αντιστοιχεί στη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας σε ολόκληρο το απόθεμα των κτιρίων κατοικιών κατά την περίοδο από το 2025 έως το 2050 με δύο σημεία ελέγχου για τη διατήρηση του αποθέματος των επιτευγμάτων των κρατών μελών.
Αυτά θα διασφάλιζαν ότι η μέση χρήση πρωτογενούς ενέργειας ολόκληρου του κτιρίου κατοικιών είναι τουλάχιστον ισοδύναμη με:
Το επίπεδο κλάσης ενεργειακής απόδοσης D έως το 2033.
Μια εθνικά καθορισμένη τιμή έως το 2040 που θα προκύπτει από τη σταδιακή μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας από το 2033 έως το 2050, σύμφωνα με τη μετατροπή του κτιριακού αποθέματος κατοικιών σε κτιριακό απόθεμα μηδενικών εκπομπών.
Επίσης συμφωνήθηκε η δημιουργία μιας νέας κατηγορίας «A0» στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης που θα αντιστοιχεί σε κτίρια μηδενικών εκπομπών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα μπορούν να προσθέσουν μια νέα κατηγορία «A+» που αντιστοιχεί σε κτίρια, τα οποία εκτός από κτίρια μηδενικών εκπομπών συνεισφέρουν ενέργεια μέσω ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό δίκτυο.
Ηλιακή ενέργεια
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να αναπτύξουν κατάλληλες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών:
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, σε όλα τα νέα δημόσια κτίρια και τα κτίρια που δεν είναι κατοικίες με ωφέλιμο εμβαδόν άνω των 250 m2
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027, σε όλα τα υπάρχοντα δημόσια κτίρια και τα κτίρια μη κατοικιών, τα οποία υφίστανται ριζική ή βαθιά ανακαίνιση, με ωφέλιμο εμβαδόν άνω των 400 m2· και
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2029, σε όλα τα νέα κτίρια κατοικιών.
Ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ποδήλατα
Υπήρξε επίσης συμφωνία για τη διάθεση υποδομών βιώσιμης κινητικότητας, όπως σημεία φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ποδήλατα μέσα ή δίπλα σε κτίρια, καλωδίωση για την πρόβλεψη μελλοντικών υποδομών και χώρους στάθμευσης για ποδήλατα καθώς επίσης και «διαβατήρια» ανακαίνισης για κτίρια.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης να εκδώσουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων εφαρμόζοντας έναν οδικό χάρτη με εθνικούς στόχους για το 2030, το 2040 και το 2050 όσον αφορά τον ετήσιο ρυθμό ενεργειακής ανακαίνισης, την πρωτογενή και τελική κατανάλωση ενέργειας του εθνικού κτιριακού αποθέματος και τις λειτουργικές μειώσεις εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Τα πρώτα σχέδια θα εκδοθούν έως τις 30 Ιουνίου 2026 και θα επικαιροποιούνται κάθε πέντε χρόνια.